Անտոնիո Գաուդիի անունը այնքան ենք լսել, որ երբեմն մեզ թվում է, որ ամենաքիչը ողջ Բարսելոնը եթե ոչ Իսպանիան կառուցել է նա: Միևնույն ժամանակ Գաուդիի բոլոր ճարտարապետական ժառանգությունը տասնութ կառույցներ են, և դրանք բոլորը գտնվում են Իսպանիայում. տասնչորսը՝ Կատալոնիայում, տասներկուսը՝ Բարսելոնում: Տասներկու աշխատանքները մեծ քաղաքի համար շատ չեն, բայց Գաուդին սահմանել է աստիճան, մակարդակ: Բարսելոնում և նրա արվարձաններում գտնվող ճարտարապետի յոթ աշխատանքները ընդգրկված են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում. Գուելի այգին, Գուելի պալատը, Կասա Միլան, Կասա Վիսենսը, Սուրբ Ծննդյան կառույցի առաջամասը, որը ևս Գաուդիի աշխատանքն է,Սագրադա Ֆամիլիային նկուղը, Կասա Բատլոն և Գուելի գաղութի նկուղը:
Եթե պաշտոնապես մոտենանք, ապա Գաուդին գավառական ստեղծագործող է. նա գրեթե չի լքել իր քաղաքը և շրջանը, հրաժարվել է խոսել իսպաներեն, մինչև աշխատողների հետ շփման պահը, ովքեր չէին տիրապետում կատալոներենին: Ոճը, որով աշխատել է ճարտարապետը, մոդեռն է, որը այն ժամանակ շատ տարածված է եղել, և խոսել այն մասին, թե Գաուդին դրա ստեղծողն է, սուտ կլինի: Սահուն, լավ ուղղորդված, վառ գույներ, խճանկար, սուր անկյունների բացակայություն. սա այն ամենն է, ինչը ասոցացնում ենք Գաուդիի աշխատանքների հետ՝ ժամանակակից ճարտարապետությանը բնորոշ: Տարբեր ժամանակաշրջաններում ճարտարապետը ուսումնասիրել է իսպանական ազգային ճարտարապետության բոլոր ոճերը: Ո՞րն է ճարտարապետի համաշխարհային ստեղծագործությունների հայտնիության գաղտնիքը և ի՞նչն է դրանցում յուրահատուկ: Գաուդին ցույց է տվել, որ շենքը կարելի է չկառուցել և նախագծել, այլ վերցնել և աճեցնել: Գաուդիի ստեղծագործող եղանակները բավականին յուրօրինակ են: Նա վերաբերվել է շենքերին՝ ինչպես կենդանի օրգանիզմին: Նա չի հետևել, ինչպես հարկն է, տան նախագծերին. ճարտարապետը աշխատել է առանց ինժեներ նախագծողների, միայն ինտուիցիայով: Կառուցումը փոխվում էր ընթացքում:
Օգնականները բռնում էին իրենց գլուխները, իսկ ճարտարապետը ստիպված էր շատ ջանք գործադրել, որպեսզի իրականացնի անհավանական մտահաղացումները: Գաուդին ոգևորեց, վերածնեց ոճը, և այժմ իր տներին վերաբերում են ոչ թե ոչպես սովորական կառույցների, այլ բնության մի մասնիկի: Այդ ազդեցությանը հասնելու համար աշխատում է նաև ճարտարապետի աշխատանքային հայեցակարգը, որով Գաուդին ոգևորել է տեսաբան Ջոն Ռեսկինին: Համաձայն այդ հայեցակարգի՝ ճարտարապետը պետք է լինի և՛ գեղանկարիչ, և՛ քանդակագործ: Գաուդիի յուրաքանչյուր աշխատանք ներդաշնակ արհեստական օրգանիզմ է: Գաուդիին կարելի է անվանել ճարտարապետության կենսաբան: Եթե պարզեցնենք, ապա կենսաբանությունը բույսերի և կենդանիների հյուսվածքների կառուցվածքի ուսումնասիրությունն է:
Կենսաբանական ճարտարապետությունը ներդաշնակ է, քանի որ ինչպես բնության մեջ՝ կարևորագույն պահը համարվում է կառույցների փոխգործածությունը և գործառույթը: Ճարտարապետության գործառույթը մարդկային որոշակի կարիքների բավարարումն է, և հենց նրան է դիմում կենսաբանական ճարտարապետությունը: Առաջին հերթին դրանք հարմարավետ, ներդաշնակ, ապահով տարածք է մարդկային կյանքի համար: Թեզը հստակ ցույց է տալիս Գաուդիի ստեղծագործական կենսագրության փաստը. նախագծելով Գուելիի այգու նստարանները՝ վարպետը ստացել է մարդկային մարմնի բնական կեցվածքի կատարյալ միասնությունը: Դրա համար մերկ մոդելին նստեցրել են դեռևս չչորացած կաղապարի վրա, որպեսզի հետո ճիշտ կենտրոնանան ձևի վրա: Կենսաբանական ճարտարապետությունը ենթադրում է ստեղծել այնպիսի նախագծեր, որոնք կհամարվեն բնության բնական շարունակողներ:
Հենց այդպես է նախագծվել Գուելի այգին: Չնայած այն հանգամանքին, որ այգու տարածքը տեղ-տեղ որոշակի բարձրության վրա է գտնվում, որը նշանակում է լրացուցիչ դժվարություն կառուցողների համար, այգին շրջապատող երկար պատերը հետևում են ռելիեֆի տատանումներին, լեռնոտ բնապատկերը առաջացնում է գեղատեսիլ գիծ: Տարբեր բարձրություն ունեցող տարածքը այնքան էլ չէր համապատասխանում արահետների կամ ճանապարհների համար: Գաուդին ենթարկվել է տեղանքի պայմաններին, և ի հայտ են եկել փողոցներ՝ թունելների և ուղեկամուրջների տեսքով: Արկադային սյուները, որոնք պահում են նման փողոցների ցանցը՝ ինչպես քարանձավային մուտքի շղթա: Գաուդիի ձեռքբերումները բնական միջավայրի պահպանման գործում մինչև այժմ էլ օգտագործման օրինակներ են:
Կասա Բալո
Հասցեն: Paseo de Gracia, 43.
Տունը բաց է այցելությունների համար ամեն օր առավոտյան ժամը 09:00-ից մինչև 21:00-ն (տոմսարկղը բաց է մինչև 20:00-ն)
Մեծահասակի տոմսի արժեքը ՝ 20.35 եվրո է. Հնարավորություն կա ամրագրել տոմսերը առցանց:
Գաուդիի ամենահայտնի կառույցներից մեկը Բալոյի տունն է, որը մշակում է սյուժե Կատալոնիայի բարեխոս սուրբ Գեորգիի և վիշապի մասին: Առաջին երկու հարկերը հիշեցնում են վիշապի կմախքը, պատերի հյուսվածքը՝ կշեռքների, իսկ բարդ նկարներով տանիքը նրա ողնաշարն է: Բարսելոնցիները այդ տունը անվանել են Ոսկորների տուն: Գաուդիի սիրելի կերպարի՝ մողեսի տարբերակը ավելի համոզիչ է, բայց դա միակ բնական պատկերը չէ, որը գալիս է մտքիդ նայելով առաջամասին: Հիմնասյուները հիշեցնում են փղի ոտքերի, պատշգամբները այնպես են բռնել պատերը, որը հիշեցնում են թռչնի բույնի: Այդ տանը ոչ ներսից ոչ դրսից եզրեր կամ անկյուններ չկան: Ինտերիերի նախագիծը հիշեցնում է օրգանական վանդակների:
Կասա Միլա
Հասցեն: Passeig de Gracia 92.
Տունը բաց է այցելությունների համար ամեն օր նոյեմբերի 5-ից մինչև փետրվարի 28-ը առավոտյան ժամը 09:00-ից մինչև 18:30-ն, մարտի 1-ից մինչև նոյեմբերի 4-ը 09:00-ից մինչև 20:00-ն
Մեծահասակի տոմսի արժեքը ՝ 16.50 եվրո: Հնարավորություն կա ամրագրել տոմսերը առցանց:
Եթե Բալոյի տունը պարզապես շփոթեցնում էր բարսելոնցիներին, ապա Միլայի տունը (Կասա Միլա) քաղաքացիներին շոկի մեջ գցեց, և ճարտարապետի օրոք ոչ ոք պատասխան չէր գտնում անգամ իրենց մտքում: Լրագրողները կիրառում էին բանականությունը. «գլուխ», «մեղվի բույն», «քարհանք». ինչպիսի պիտակներ ասես չկպցրեցին տանը տարօրինակ նախագծի պատճառով: Որոշ տեղերում այն ժայռի տպավորություն է թողնում, որը քայքայվել է անձրևի տակ մնալուց: Մեկ այլ տեղ ալիքաձև հարկերը հիշեցնում են ծովի: Տանիքին գտնվող խողովակների քանդակը հիշեցնում է կամ սնկի կամ հեքիաթային այլ երևույթի: Այնուհանդերձ, այս կառույցը իր նախագծով յուրօրինակ է: Տանը չկան հիմնապատեր, բոլոր հարկերը պահում է սյուները:
Այդ կերպ բնակարանների տարածությունը փոփոխական է. տան միջնապատերը հեշտորեն տեղաշարժվում են: Այդ տանը ոչինչ չի կրկնվում. առաջին տան նախագիծը էականորեն տարբերվում է երկրորդ տան նախագծից: Ի դեպ՝ վերնահարկում կարող եք տեսնել ցուցահանդես՝ նվիրված Գաուդիի արվեստին: Ուսումնասիրելով արմավենու արմատը կամ պիտոնի կմախքը՝ կհասկանաք, թե որն է եղել ոգեշնչման աղբյուրը այս կամ այն ճարտարապետական տարրի ստեղծման ժամանակ: Միլայի Տունը դարձել է XX դարի առաջին կառույցը, որը ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում: Ինչն է հետաքրքիր, որ մի քանի բնակարաններում մինչև այժմ էլ ապրում են կատալոնացի ընտանիքներ:
Սագրադա Ֆամիլիա
Այցելության ժամերը՝ հեկտեմբերից մարտ ամիսներին՝ ժամը 09:00-ից մինչև 18:00-ն, ապրիլից սեպտեմբեր ամիսներին՝ 09:00-ից մինչև о 20:00-ն
Տոմսերի արժեքը՝ 13.50 եվրո:
Հանրահայտ Սուրբ Ընտանիքի տաճարը (Սագրադա Ֆամիլիա) շարունակում է միջնադարյան տաճարաշինությունը: Գաուդին ղեկավարել է դրա կառուցումը ավելի քան հարյուր տարի առաջ, բայց այսօր մեր առջև ընդամենը դրա ուրվագիծն է: Ներկայիս պատրաստի արևելյան ճակատը մի քանի անգամ վերակառուցվել է, իսկ հիմնական ավարտը դեռևս առջևում է: «Ցանկանում եք իմանալ, որտեղից եմ ես գտնում ինձ համար օրինակներ, – հարցրեց Գաուդին մի անգամ իր արվեստանոց այցելած մարդկանցից մեկին,- Այս բարեկազմ ծառից, իր թփուտներից, ճյուղերից և տերևներից: Նրա յուրաքանչյուր հատվածը աճում է օրգանապես և թվում է հիանալի, քանի որ այն ստեղծել է մեկ նկարիչ՝ Աստվածը»: Տաճարը նման է մեկ անտառի, մեկ ժայռերի կամ էլ հսկայական մեղվանոցի: Տաճարի պատերը, ավելի ճիշտ՝ քարանձավները, լցված են բոլոր հնարավոր էակներով. տաճարում կգտնեք 80 տեսակի քանդակած կենդանիներ և դրանից ոչ պակաս ծառեր և բույսեր: